در حادثه غمبار عاشورا مثل هر حادثه و انقلاب دیگری ،چند باند و جریان وجود داشت که
به برخی از آنها اشاره می شود.
در یک تقسیم بندی کلی می تواندهمه آنهارا به دو گروه تقسیم کرد:
الف : جریان خودی
ب: جریان غیر خودی که در راس آنها یزید و همفکرانش مثل بن سعد و شمر و...قرار داشت که
جز رسیدن به قدرت به چبزی کمتر از آن راضی نشدند و لو مانع آنها فرزند پیغمبر باشد باید از راه برداشته
شود .خلاصه به هرقیمت که شده باید به خکومت برسند!!!.
در جریان خودی که به نوعی همه سنگ اسلام را سینه می زدند می توان به این جریانها اشاره کرد:
1-جریان پیشرو و جان بر کف که تا لحظه آخر همراه امام بودند
این گروه همان کسانی بودند که در حادثه عاشورا یا شربت شهادت نوشیدن یا به اسارت رفتند امام
درباره این گروه می فرماید:
«همانا من اصحابی وفادار تر و بهتر از یاران خود و اهل بیتی نیکوکارتر و
مهربان تر از خاندان خود سراغ ندارم. خداوند متعال به شما پاداش نیک عطا فرماید».1
2- جریان و گروه بازمانده
در این گروه هم عده ای از بنی هاشم مثل بن عباس ، محمد حنفیه و عبدالله بن جعفر همسر حضرت زینب و...
وجود داشت ،البته در این جریان برای عده ای عذر شرعی مثل نابینایی ذکر شده است.
3-جریان عافیت طلب یا ترسو
وجه مشترک این گروه دل بستن به دنیا و غفلت از آخرت، دلیل عمده همراهی نکردن با امام به شمار آورده اند.
افراد شاخص این گروه می توان به عبدالله بن مطیع ، مسور بن مخرمه ، اوزاعی و عبدالله بی حر جعفی اشاره کرد.
4- جریان سازش کار
این جریان با پیشنهاد صلح با یزید، می خواستند امام حسین علیه السلام را از جنگ منصرف کنند و حتی خودشان هم با
یزید بیعت کردند. افراد شاخص آنها عبدالله بن عمر خطاب و عمره دختر عبدالرحمن بن سعد انصاری و...می توان نام برد.
عبدالله بن عمر سه بار با حضرت ملاقات کرد و موقیت یزید را برای امام تشریح کرد که زر و زور در دست اوست و مبارزه
جز کشته شدن ثمره ای ندارد و پشنهاد صلح را مطرح کرد که امام داستان انبیاء بنی اسرائیل را مطرح ، که آنها در راه
هدف خودشان در یک بین الطلوعین هفتاد نفرشان کشته شدند ولی دست از مبارزه بر نداشتند.
جالب این که بعد شهادت امام همین عبدالله بن عمر برای بیعت با عبدالملک نزد حجاج رفت ولی او در مقابل پایش را به عنوان
بیعت به سوی بن عمر داراز کرد تا به یک نوعی او را تحقیر کند.
آری اگر کسی با فرزند پیامبر بیعت عزت مندانه ای نداشته باشد با یک فاسق جانی بیعت ذلت مندانه ای خواهد داشت .
گویا این نقشه راه تاریخ در همه دوران ها قابل تکرار و خواندنی است ، باید مواظب بود در کدام جریان قرار می گیریم !!!!!!!!!!!؟