ناز و نیاز از جمله واژه ای عاشقانه و دوست داشتنی اند که کم و بیش در بین خانواده ها
بخصوص جوانان وجود دارد، که موضوع و مفهوم آن روشن ، نیازی به توضیح ندارد.
در جهان معنویت ، حرف زدن با خداوند در قالب « ناز و نیاز »در دعاها که لذت بخش ترین
نوع حرف زدن با خداونداست ، بسیار به چشم می خورد. برای اکثریت مردم این نوع دعاها فقط درحد
نیاز و حاجت خواست از خداوند دور می زنند، حالا چه رفع مشکلات مادی و چه خواسته ای
معنوی مثل رهایی از اتش جهنم و یا رسیدن به بهشت ،!!!
یعنی اگر کسی جذر و ریشه این همه خواسته،دعا و مناجات را اندازه بگیرد در نیاز خودشان سرچشمه می گیرند.
اما اگر کسی از کنکور نیاز قبول شد و ان را پشت سر گذاشت ، آن وقت به مرحله ناز با خداوند می رسد.
یعنی دیگر با خداوند چیزهایی می گوید؛که برای دیگران قابل درک نیست واین امور جزیی را به خداوند
و اگذار می کنندو هر چه از دوست رسد شکوه ای نیست به تعبیر شاعر:
یکی درد و یکی درمان پسندد یک وصل و یکی هجران پسندد
من از درمان و درد و وصل و هجران پسندم آنچه را جانان پسندد
در دعاها و مناجاتی که از ائمه اطهار رسیده ناز کردن با خداوند موج می زند.یک نمونه از آنها را از زبان مبارک
امام سجاد علیه السلام تقدیم می شود.حضرت می فرماید:خدایا
«اِنْ اَخَذْتَنی بِجُرْمِی اَخَذْتُکَ بِعَفْوِکَ وَاِنْ اَخَذْتَنی بِذُنُوبی اَخَذْتُکَ بِمَغْفِرَتِکَ»1
خدایا اگر تو در قیامت به من اعتراض کنی که چرا گناه کردی من هم اعتراض میکنم که تو چرا نبخشیدی !
اگر یقه مرا بگیری که چرا این کارها را کردی ؟!من یقه عفو و مغفرت تو را می گیرم ،توکه بزرگتر بودی؟!
من کوچکی کردم ولی تو دیگه چرا؟؟؟ به تعبیر خودمونی «خدایا تو هم»!!!
با اینکه امام معصوم است و فکر گناه هم نمی کند ولی این نوع حرف زدن فقط ناز کردن با معشوق است ،
آنهم در قیامت که کسی جرات حرف زدن ندارد به تعبیر قرآن «لاَ یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَقَالَ صَوَاباً»2
کسی می تواند حرف بزند که خداوند اجازه حرف زدن به او داده است،
هرکسی لیاقت حرف زدن را ندارد مگر کسی که در این دنیا با خداوند محرم راز شده باشد.
خب این نوع حرف زدن فقط ناز با خداونداست ،چون همه در آن صحنه وحشت بار لال اند، فقط اولیاءخداوند اجازه حرف زدن دارند.
1-مناجات شعبانیه مفاتیح
2-نباء ایه 38