یکی از عوامل عاقبت به خیری ، استقامت در برابر شیاطین درونی و بیرونی است.
استقامت در مفهوم قرآنى آن اصطلاحى براى پایدارى در دین و مسیر حق
در برابر کژیهاست. اهل معرفت تعابیرى چون «اهل استقامت» و «منزل استقامت»
را که مرحلهاى از مراحل سلوک الى اللّه است به کار می برند.
به تعبیر حضرت امیر زندگی دنیا پیچیده است با انواع مشکلات و تلخ کامیی ها ،
اگر انسان در برابر این هم مشکلات که دارای مصلحت تام الهی هستنند، صبر و
استقامت نورزد، چیزی جز درد و رنج و سرانجام بد فرجامی عائد انسان نمی شود؛
زیرا اگر مدت کوتاه زندگی انسان در دنیا را با زندگی آخرتش، که بی نهایت و پایانی
برای آن نیست،مقایسه شود؛ تحمل سختی ها ومشکلات بر انسان آسان و
هموار می شود؛ زیرا معیار و ترازوی خوش بختی و سعادت با پارسنگ عاقبت
به خیری سنجیده می شود.لذا امام علی علیه السلام می فرماید:.
«عمل، عمل! پس از آن: عاقبت، عاقبت! و نیز: استقامت، استقامت! و سپس:
صبر، صبر! و: پارسایى، پارسایى!بى گمان هر یک از شما را نهایت و هدفى معین
است، پس راه خود به آخر برید. و بى تردید براى شما پرچم و نشانى است، به
دنبالپرچم خویش هدایت جویید، اسلام را نیز غایت و هدفى است، شما باید به
سوى آن هدف نهایى به پیش روید»1
یعنی هرعمل و کاری که انسان می خواهد انجام دهد ،گویا مثل جاده ای است که باید
پایان و مقصد ان را دید وبا صبر و حوصله خود را به خط اخر رساند و گر نه عاقبت خوبی
نصیب انسان نخواهد شد.یا امام صادق علیه السلام می فرماید:
« فعلیکم بالصبر فهو محمود العاقبة»2
1-نهج البلاغة (للصبحی صالح) ؛ ص252- قم، چاپ: اول، 1414 ق.
2-بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج42 ؛ ص292- بیروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
