اسلام برای کاهش فاصله طبقاتی جامعه ، بحث انفاق را مطرح کرده است.
تا از طرفی باعث رفع کنیه و دشمنی ها نسبت به قشر مرفه شود و از
طرفی باعث حمایت طبقه ضعیف و بالا آمدن سطح نسبی آنها شود.
آنچه قرآن در قالب انفاق به صورت واجب -مانند خمس و زکات و چه به صورت
صدقات مستحبی مانند هبه و... مطرح کرده است ، در واقع یک نوع مهندسی
معکوس است که سود و فایده انفاق غالبا به خود دهنده انفاق برگردد
و درصد ناچیز و در حد برطرف شدن نیاز های اولیه ، به گیرنده انفاق برسد.
بیان مطلب این است که اولین مزیت و سود نقد آن در دنیا باعث تقویت و اراده خود
شخص می گردد. چون انفاق مثل آب گورایی است که انسان اول به پای خود می ریزد
و آن را محکم و ریشه دار می کند که در اثر طوفانی ها و لغزشگاه های مختلف
دنیا نلغزد و بی راهه نرود و بعد سایه و نیسم آن به دیگران می رسد.
در قرآن اول این آثار نقد را بیان می کند بعد وعده پاداش و جزای نسیه و
آخروی آن که هفتاد برابر یا هفتصد برابر و... است می دهد.
وَمَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَتَثْبِیتًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ
کَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أَصَابَهَا وَابِلٌ فَآتَتْ أُکُلَهَا ضِعْفَیْنِ فَإِنْ لَمْ یُصِبْهَا
وَابِلٌ فَطَلٌّ ? وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیر1
«تَثْبِیتاً مِّنْ أَنفُسِهِمْ»: برای تثبیت و محکم کردن یقین و باور ، برای عادت دادن خود به
بذل و بخشش و... یعنی هدف انفاق فقط وعده نسیه و پاداش در بهشت نیست بلکه
در درجه اول باعث ریشه دار شدن خود در اعتقاد به خداوند می شود.درست مثل آن
درختی که اگر قدرت می داشت که از جا حرکت کند و میرفت کنار نهر، یک سطل
آب میگرفت میآورد به پای ریشه خودش میریخت، و باعث استوار خود می شد و
این درخت نباید به کسی منّت بگذارد؟ چون خودش را تثبیت کرده است.
خداوند می فرماید: هر کس هر انفاقی که بکند و راه خیری به دیگری نشان دهد،
این یک ظرف آبی است که پای ریشه خودش ریخته، میشود ثابتقدم. در حوادث
روزگار نمیلرزد، چون تثبیت شده ، بعد جزای اخروی آن درجه دو است.
لذا در آخر زمان که دین داری سخت است باید در دعا باید بگویم ؛ یا مقلب القلوب
ثبت قلوبنا علی دینک و هم در عمل با انفاق،ریشه دین خود را محکم کنیم .
1- سوره بقره 265
و (کار) کسانی که اموال خود را برای خشنودی خدا، و تثبیت (ملکات انسانی در) روح خود، انفاق میکنند، همچون باغی است که در نقطه بلندی باشد، و بارانهای درشت به آن برسد، (و از هوای آزاد و نور آفتاب، به حد کافی بهره گیرد،) و میوه خود را دو چندان دهد (که همیشه شاداب و با طراوت است.) و اگر باران درشت به آن نرسد، بارانی نرم به آن میرسد. و خداوند به آنچه انجام میدهید، بیناست.