در بعد معرفتی انسان یا باید مثل؛ چشمه از درون بجوشد و یا
باید مثل استخر باشد ، و از راه گوش آب معرفتی خود را تهیه کند.
لذا کسانی از این دو عنصر استفاده نکردند ، مهر پشیمانی
بر چهره آنها زده می شود.آیه قرآن در این باره می فرماید:
قَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ 1
آن مجرمان در جواب اینکه آیا کسی نبود به شما مسائل قیامت را
تجزیه و تحلیل کند و شما را راهنمایی کند که امروز گرفتار نشوید ؟
در جواب می گویند : بله ! همه چیز را گفتند ؛ولی ما نه گوش شنوا
داشتیم و نه در این امور فکر و تدبر کردیم .
خداوند در جای جای قرآن از مقام انسان سخن گفته است ؛ گاهی انسان
را در کنار فرشتگان ذکر می کند یعنی با فرشتگان مشترکاتی داری ، سعی
کن خود را کمتر تلقی نکنی؟ وَالْمَلاَئِکَةُ وَأُولُوا الْعِلْمِ یعنی مقام عالم =فرشته
و گاهی انسان را در کنار انعام و دام ذکر می کند ، یعنی تو با حیوان مشترکاتی
داری ، مثلا مَّتَاعًا لَّکُمْ وَلِأَنْعَامِکُمْ 2،اگر غفلت کنی ازحیوان پست تر هستی .3
به هر حال آب حیات یا ازدرون تعقل است یا از راه گوش شنوا و ترتیب اثر دادن به
حرف بزرگان دین و..
1-ملک؛ آیه 11
2-نازعات؛آیه 33
3-إِنْ هُمْ إِلاَّ کالاْءَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلاً